บอลวาล์ว (Ball Valve)

ชื่อภาษาอังกฤษ	Three Way Valve
ชื่อภาษาไทย	วาล์ว 3 ทาง
การใช้งาน	มีทางเข้า-ออก 3 ทาง เพื่อเปลี่ยนทิศทางน้ำ
Material Body	SS304,SS316
Connection	Screw,Flange
Standard Flange	PN, DIN, JIS
Size	1/2 ″-20″

บอลวาล์ว (Ball Valve) เป็นวาล์วที่ใช้เปิด-ปิด และควบคุมอัตราการไหลของมวลของเหลวด้วยการหมุนในระยะ 90 องศา ที่เรียกว่าบอลวาล์วเนื่องจากตัววาล์วเป็นรูปทางกลมเจาะรู ตรงกลางคล้ายลูกบอล หากต้องการเปิดให้มวลสารไหลผ่านก็จะหมุนให้รูที่เจาะไว้ขนานกับเส้นท่อ หากต้องการที่จะปืดก็จะหมุนให้รูที่เจาะไว้ตั้งฉากกับเส้นท่อให้ผนังทรงกลมของวาล์วกั้นมวลของเหลวไม่ให้ไหลผ่าน

วาล์วประเภทนี้มีคุณสมบัติหลักคือ ง่ายต่อการควบคุมและปรับอัตราการไหลของมวลของเหลวให้ไหลผ่านได้ 100% แต่ข้อจำกัดของบอลวาล์วคือไม่สามารถใช้งานกับของไหลที่มีแรงดันสูงได้ และความละเอียดในการควบคุมอัตราการไหลน้อยกว่าวาล์วชนิดอื่นๆ เมื่อมีการเปิด-ปิดการใช้วาล์วบ่อยจะทำให้ซีลข้างในของตัวบอลวาล์วเกิดการสึกหรอได้ง่าย และไม่เหมาะกับการนำไปใช้งานที่มีความหนึดและงานมวลของเหลวที่มีสิ่งสกปรกเจือปน

บอลวาล์วมีวัสดุให้เลือกใช้หลายแบบ เช่น ทองเหลือง สแตนเลส เหล็กหล่อ พีวีซี ยูพีวีซี เป็นต้น ทั้งนี้การเลือกใช้ขึ้นอยู่กับการใช้งานว่าเป็นรูปแบบใด ประเภทลักษณะของการทำงานของบอลวาล์วมีทั้งหมด 3 ประเภท คือ
1. บอลวาล์ว 1 ชิ้น , 2 ชิ้น , 3 ชิ้น
2. บอลวาล์ว 2 ทาง
3. บอลวาล์ว 3 ทาง ซึ่งแบ่งวิธีการเปลี่ยนแปลงทางไหลของมวลของเหลวออกเป็น 2 แบบ คือ L-port และ T-port

ตามหัวข้อเราจะมาให้ความรู้ในส่วนของเรื่อง การเลิอกใช้งาน Ball valve 3-way L-port และ T-port

              การทำงานของ บอลวาล์วแบบ 3 ทางนั้นที่เรียกว่า L-port หรือ T-port ให้เราลองสังเกตที่สัญลักษณ์ที่อยู่บนตัววาล์ว จะแสดงทิศทางการเจาะทองตัวลูกบอลที่อยู่ในวาล์ว ถ้าแบบ L-port คือการเจาะบอลเป็นรูปตัว แอล ถ้าเป็นแบบ ที เราจะเจาะบอลเป็นรูปตัวที เมื่อเราหมุนไปทำมุม 90องศาทิศทางการไหลของวาล์วก็จะเปลี่ยนไปตาม function ของวาล์วที่ถูกกำหนดไว้

 

หมายเหตุ

วาล์วทั้งสองแบบ T-port และ L-port มีคุณสมบัติการบังคับทิศทางที่ต่างกันจึงควรเลือกใช้ให้เหมาะสมกับงาน แต่กรณีฉุกเฉินเราสามารถนำบอลวาล์ว 3 ทาง แบบ T-port มาใช้แทน L-port ได้เพราะมีรูปแบบทิศทางการไหลที่หลากหลายกว่า ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับทิศทางของท่อและการไหลของเหลว

อ้างอิง
https://www.factorymartonline.com/content/7527/3-way-ball-valve-t-port-vs-l-port